Zemljotres u Hrvatskoj – tragedija u Petrinji i Sisku
Pored brojnih kuća i zgrada, stradali su i vladičanski dom u Petrinji, katolička crkva Sv. Nikole i Vida, pravoslavni hram Sv. Petke kao i sisačka sinagoga.
Zemljotres koji je juče pogodio Hrvatsku po jačini, ali i posledicama tragičniji je od onog koji je pogodio Zagreb u martu ove godine. Naravno, na prvom mestu su tragedije ljudi, koji su izgubili članove porodica, prijatelje, krovove nad glavom, ali i zgrade koje su zaštićene kao kulturna baština, pretežno devetnaestovekovne arhitekture. U jučerašnjoj katastrofi najviše su stradali gradovi Petrinja, Sisak, Glina, ali je potres došao ponovo i do Zagreba.
Naravno, ne sme biti važno koje su nacionalnosti/veroispovesti tragedijom pogođeni ljudi, ali ni u čijem vlasništvu su porušeni objekti jer će svima biti potrebna pomoć da bi ovi gradovi ponovo bili vraćeni u normalan život.
Petrinja: Parohijski dom u ruševinama
Grad od nešto više od 20.000 stanovnika, koji je najznačajnije urbano preuređenje doživeo tokom 19. veka, kada se nalazio u sastavu Habzburške monarhije. Celokupno staro jezgro grada nastaje u tom periodu, kada se zidaju upravne zgrade, crkve, ugostiteljski i privredni objekti. Naravno, građevinski materijal u to vreme su opeka, malter, drvena građa i crep, ali i pored visokog kvaliteta njihove izrade i ugradnje (Habzburška monarhija je bila veoma stroga po tom pitanju), gotovo da ne postoji zgrada iz tog perioda u Petrinji koja je odolela udaru ovog zemljotresa. Zgrade su toliko urušene da se u njima ne može živeti ili raditi, pa su građani prinuđeni da privremeni krov nad glavom pronađu u obližnjoj kasarni ili u mobilnim kontejnerima.
Parohijski dom je pre koju godinu temeljno obnovljen, ali je sadašnji zemljotres napravio ogromnu štetu.
Posebno bismo naglasili sudbinu starog vladičanskog doma u Petrinji. Ovo je zgrada koja se našla u sklopu crkve Svetog Spiridona, podignuta još u 18. veku, a koja je u nekoliko navrata rušena tokom dva ratna razaranja u 20. veku. Crkvena zgrada još uvek nije obnovljena, pa su vernici u poslednje dve decenije bili prinuđeni da crkvenu službu obavljaju u vladičanskom domu iz 19. veka, u kojem je jedna prostorija bila preuređena u neku vrstu paraklisa. Sama zgrada je pre koju godinu temeljno obnovljena, ali je sadašnji zemljotres napravio toliku štetu koliko ni sva ratna razaranja iz 20. veka. Zgrada je sada gotovo neupotrebljiva i nije sigurna za život, rad i crkvenu službu njenih korisnika.
Sisak: Devastirane crkve i sinagoga
Ovaj veći grad od nešto manje od 50.000 stanovnika takođe je teško nastradao od zemljotresa sa epicentrom u Petrinji. Grad sa bogatom i burnom istorijom, u kojoj se svakako izdvaja bitka protiv osmanskih zavojevača pod Sisačkom tvrđavom 1593. godine, takođe je sveobuhvatnu obnovu i urbanu izgradnju doživeo tokom 19. i početka 20. veka. Svi značajniji upravni, vojni, sakralni ili drugi civilni objekti potiču iz vremena Habzburške monarhije i gotovo svaki je doživeo oštećenje od zemljotresa.
U Sisku su najveća potvrđena razaranja od zemljotresa doživeli sakralni objekti.
Pored mnogobrojnih stambenih i privredno-ugostiteljskih objekata, koji su manje ili više devastirani, najveća potvrđena razaranja doživeli su sakralni objekti. Katolička crkva Sv. Nikole i Vida, koja se nalazi u obližnjem selu, u kojoj je nastradalo i jedno crkveno lice, ostala je bez čitavog tornja sa zvonikom. U samom gradu, teško je stradao pravoslavni hram Sv. Petke, koji zbog svojih oštećenja nije više u funkciji za crkvenu službu, kao i relativno skoro obnovljen vladičanski dom. Oštećena je i nekadašnja sisačka sinagoga, koja je od druge polovine 20. veka pretvorena u muzičku školu.
Pomoć iz regiona
Na prvom mestu sada je uklanjanje ruševina, spašavanje ljudi, kao i zbrinjavanje svih lica čije kuće usled oštećenja više nisu za stanovanje. Pomoć dolazi sa svih strana, pre svega finansijska, koja je najavljena od EU, ali i iz okolnih država, Slovenije, Srbije i BiH, čije stanovništvo se i mimo državnih institucija i humanitarnih organizacija privatno organizuje za dopremanje pomoći i smeštanja rodbine i prijatelja.
Kad ste već ovde…
