Čelikom iscepan na dva dela: Centar za posetioce kao kapija Đalovića pećine
Površine su obložene lokalnim kamenom iz reke Bistrice na čijoj obali je podignut ovaj objekat od čelične konstrukcije i sa solarnim panelima na krovu.
Đalovića pećina, u narodu poznata kao Pećina nad vražijim firovima, najduža je pećina u Crnoj Gori, sa do sada istraženih više od sedamnaest kilometara. Smeštena je na području oštine Bijelo Polje, na zapadnom delu Pešterske visoravni – u čuvenoj Đalovića klisuri kroz koju protiče reka Bistrica.
Pre dve godine, ovaj biser crnogorske prirode dobio je moderan centar za posetioce, a projekat za njegovu izgradnju potpisuju arhitektkinje Jasmina Kujović Salković i Elvira Alihodžić Muzurović iz podgoričkog studija ARHINGinženjering.
Centar za posetioce sa pratećim sadržajima izgrađen je u priobalnom delu reke Bistrice, odakle se posetioci upućuju na početnu stanicu žičare koja vodi do Đalovića pećine.
Pročitajte još na Gradnja.rs:
Objekat se „cepa“ na dva dela, grupišući funkcije tako da holski prostor postaje produžena terasa koja izlazi na reku.
Kako za Gradnju objašnjavaju autorke projekta, Vizitoring centar kao polazna tačka turističke ponude obilaska Đalovića pećine razvija se na izazovnoj lokaciji u vidu grupne forme.
„Objekat je rezultat odgovora na zatečeni kontekst izgrađenih fizičkih struktura i okolnog pejzaža, prvenstveno blizinu reke Bistrice i planinske vrhove. Objekat je izložen vizurama sa svih strana, pa je ponuđena forma razuđena i razigrana“, navode arhitektkinje i nastavljaju:
„Usled vremenski ograničenog zadržavanja posetilaca koji su deo ture ka Đalovića pećini, glavna ideja bila je što pre uspostaviti fizički i vizuelni kontakt sa rekom kao dominantnim oblikovnim faktorom. Zato se objekat ‘cepa’ na dva dela, grupišući funkcije tako da holski prostor postaje produžena terasa koja izlazi na reku“.
Prilagođavanje lokaciji kroz funkciju
Objekat je projektovan kao prizemni, kako bi bio u skladu sa ambijentom, prilagođavajući se lokaciji kroz funkciju. Lociran je tako da se može sagledati sa svih strana, otvarajući vizure ka reci i putu planiranom za rekonstrukciju koji vodi ka manastiru Podvrh.
„Zbog porasta nivoa reke Bistrice u određenom delu godine, kota gotovog poda objekta korespondira koti visokih voda reke. Konfiguracija terena i funkcionalne potrebe uslovile su rešenje koje se logično implementira u teren“, navode iz ARHINGinženjeringa.
Objektu se pristupa prilaznom stazom povezanom sa parking zonom, lociranom na gornjoj zoni parcele.
Na levoj strani objekta smešteni su info-pult sa suvenirnicom, muzejsko-izložbeni prostor, sala za prezentacije, ambulanta i servis za izdavanje opreme.
Funkcionalno, objekat je podeljen na dve zone – desnu i levu, čime se „otvara“ ka reci prateći konfiguraciju terena.
Desna strana je ugostiteljskog karaktera, dok su na levoj strani smešteni info-pult sa suvenirnicom, muzejsko-izložbeni prostor, sala za prezentacije, ambulanta i servis za izdavanje opreme.
Administrativni trakt smešten je na ulazu u objekat što omogućava direktan i nesmetan pristup zaposlenima preko pristupnog puta u odnosu na posetioce.
Holski prostor od čelične konstrukcije
Kako ističu autorke projekta, objekat svojim sadržajima pruža potrebne usluge za posetioce, kao i prostorije neophodne za administraciju i održavanje objekta, prati specifičnosti okruženja, što je posebno uticalo na arhitektonsku strukturu objekta.
Sve navedene celine objekta integrisane su natkrivenim holskim prostorom od čelične konstrukcije koji omogućava koncentraciju svih sadržaja i postaje zbirna tačka kretanja korisnika u prostoru.
Na krovu nadstrešnice postavljena je solarna elektrana kapaciteta 46 solarnih panela.
„Poseban kvalitet okolnog uređenja predstavlja terasa na delu lokacije ka reci. Do nje se dolazi kroz središte celog objekta na koje se naslanjaju sve funkcionalne celine“, navode iz ARHINGinženjeringa.
Dodajmo i to da je na krovu nadstrešnice postavljena solarna elektrana kapaciteta 46 solarnih panela, a kao interesantan detalj, koji ujedno doprinosi uklapanju u kontekst, izdvajamo površine obložene lokalnim kamenom iz reke Bistrice.
Grafički prilozi
Faktografija
Vizitoring centar “Đalovića pećina”
Ministarstvo razvoja i turizma Crne Gore
KP br. 461/1 KO Bistrica, u zahvatu Prost. Urb. pl. Opštine Bijelo Polje
P
21.384 m²
499,75 m²
2022.
Jasmina Kujović Salković, Elvira Alihodžić Muzurović
ARHINGinženjering d.o.o. Bijelo Polje/Podgorica, Crna Gora
Lejla Hadžibegović