Domaće arhitekte obnovile na Hvaru renesansnu vilu na temeljima kuće iz prvog veka
Prilikom arheoloških istraživanja otkriven je i hipokaust – prvi podni sistem grejanja otkriven na ovom ostrvu. Pogledajte rezultate opsežnih radova na rekonstrukciji i uređenju kuće koji su trajali punih pet godina.
Predstavljamo vam jednu novu-staru kuću na ostrvu Hvar, za koju se vezuje sasvim nesvakidašnja priča. Reč je o Vili Porta Maestra čiji zidovi pripadaju starim gradskim zidinama u kojima se nalaze i glavna gradska vrata – Porta Maestra.
Stara stambena kuća sa lokalom za najam u prizemlju trebalo je da bude renovirana sa sličnom namenom, međutim rezultati obaveznih arheoloških istraživanja su joj obezbedili povlašćeni status u arhitekturi grada Hvara i javni karakter.
Pročitajte još na Gradnja.rs:
- Poštovanje tla: Nenametljiva arhitektura arheološkog parka Belo brdo u Vinči
- Najstariji arheološki lokalitet na svetu nosi vredne arhitektonske lekcije
Prvi podni sistem grejanja pronađen na Hvaru
Konkretno, prilikom arheoloških istraživanja u kući je otkriven pozamašan broj vrednih artefakata: mozaici iz 1. i 4. veka, hipokaust – prvi podni sistem grejanja otkriven na Hvaru, kao i mnoštvo kovanica i sitnih upotrebnih predmeta poput šnala za kosu i kućne keramike.
Prema rečima arheologa Eduarda Viskovića, u pitanju je znamenito otkriće kakvo bi svaki arheolog mogao da poželi u svom profesionalnom životu. Slavlje arheologa je trajalo danima, a radovi na rekonstrukciji i uređenju kuće usled restauracije znamenitosti punih pet godina.
Krajnji rezultat je doneo lično i profesionalno zadovoljstvo velikom broju “aktera” obnove ove kuće, a među njima su i arhitekte iz beogradskog studija MART Architecture koji su autori projekta.
Eksponati su smešteni galerijski u vitrinama na nivou prizemlja i u podu kao deo arhitekture arheološkog nalazišta na nivou ispod prizemlja.
Većina restauriranih predmeta izložena je in situ. Eksponati su smešteni galerijski u vitrinama na nivou prizemlja i u podu kao deo arhitekture arheološkog nalazišta na nivou ispod prizemlja.
Galerija u prizemlju je delom prodajna što se odnosi na odabrana vina i maslinovo ulje karateristično za lokalno podneblje. Tu je smešten pult za prodaju, ujedno i recepcija za apartmane na gornjim nivoima.
Ali tu su i pomenute staklene vitrine sa izloženim sitnim predmetima različitih epoha, pa i prizemlje objekta dobija i izložbeni karakter.
Čelično stepenište za spuštanje do iskopa
Arhitektura prostora je takođe doprinela tome. Osnova je svedena na neophodan gabarit potreban servisnim prostorijama i cirkulisanju ljudi oko izložbenih punktova i prodajnih artikala, dok je centralno pozicioniran otvor u tavanici oivičen staklenom ogradom sa transparentnim, čeličnim stepeništem za spuštanje do iskopa.
Na taj način se utisci mešaju i posetioci samim ulaskom dobijaju uvid u kulturno blago koje kuća “čuva”.
Za one željnije šire priče od vizuelnog – iznad otvora u ploči nalazi se izložbeni pano gde su predstavljeni istorijski slojevi kuće na vremenskoj liniji sa pratećim informacijama iz ključnih perioda i prikazima otkrivenih artefakata koji im pripadaju.
Timeline
Novo potkrovlje dobijeno je restauracijom i konverzijom krova sa dodatnim smeštajnim kapacitetom i pogledima ka čitavom gradu.
Iz ulice Petra Hektorovića se, preko spoljnog stepeništa, pristupa apartmanima na gornjim etažama kuće. Apartmani primaju 4–6 gostiju.
Njihov dizajn je ujednačen, ali svaki ima svoje specifičnosti kao što su romantična terasa na gradskim vratima sa zadivljujućim pogledom, tajnovita prostorija odvajkada ukopana u stari gradski zid danas biblioteka, ili novo potkrovlje dobijeno restauracijom i konverzijom krova sa dodatnim smeštajnim kapacitetom i pogledima ka čitavom gradu.
Unutrašnjost srušena, pa ponovo izgrađena
Projektovanje enterijera je bilo vođeno idejom da se otkrije, revitalizuje i iznutra prikaže što veći deo spoljnih zidova kuće, dok je unutrašnjost bila srušena i ponovo izgrađena u skladu s novom funkcijom tako da se u enterijeru jasno razaznaje staro i novo.
Izbor materijala nadovezao se na karakter kuće, pa je pored kamena u velikoj meri zastupljeno drvo, dok su zidovi obrađeni tradicionalnim tehnikama. Odabir rasvete i komadnog nameštaja kao i dizajn ugradnog nameštaja bili su zadatak za sebe s obzirom na skroman gabarit osnova i potrebu za komforom, pa je funkcionalno bilo važno koliko i estetsko.
Ideja vodilja čitavog dizajna je bila da se sačuva i obnovi, a možemo reći i javno izloži – sve ono što nosi arheološku, arhitektonsku i kulturno-istorijsku vrednost. Na taj način boravak u vili donosi jedinstveno iskustvo i pruža osećaj da je zaista moguće provesti noć u muzeju.
Grafički prilozi
Foto-galerija
Faktografija
Villa Porta Maestra
MART Architecture, Beograd – Ema Stojković Jerinić, Nemanja Kordić, Nikola Stevanović (saradnici: Irena Nikolić, Ivana Todosić); arh. Ivo Vojnović, Ured Vojnović, Split, lokalni partner
Ivana Protulipac, Eduard Visković
Fabrizio Zucco
Spegra D.O.O, Zvonko Gudelj, Rezbos
Šime Šurjak