Rimski Corviale: Betonsko čudovište koje treba srušiti ili veliki potencijal za urbanu transformaciju?

Nepoštovanje prvobitnog projekta, nedostatak upravljanja prostorima i višedecenijska degradacija uticali su na gubitak smislenih odnosa stanovnika s kontekstom.

Stambeni kompleks Corviale, koji se nalazi na jugozapadnoj periferiji Rima, projektovan je tokom 1970-ih godina kao rešenje za sve veću potražnju za stambenim jedinicama u predgrađima italijanske prestonice, izazvane porastom stanovništva između 1950-ih i 1970-ih, kada je broj stanovnika u gradu porastao sa 1,6 na 2,7 miliona.

Projekat poznat i pod imenom Serpentone, zbog svojih ogromnih proporcija, razvio je tim arhitekata pod liderstvom Marija Fiorentina u periodu između 1972. i 1974. godine, dok se gradnja odvijala između 1973. i 1982. godine.

Pročitajte još na Gradnja.rs:

• Stambena zgrada na Panteleju kao uzor za transformaciju niškog naselja
• Izložena opeka kao pečat obnove kineske prestonice porcelana

Koren problema u stečaju izvođača

Prema originalnom projektu, četvrti sprat je bio namenjen za komercijalne sadržaje i zajedničke prostore, ali se od toga odustalo jer je izvođač radova otišao u stečaj, te su reč na kraju preuzele neformalne naseobine.

Ovaj događaj smatra se i korenom problema sa ovim nesvakidašnjim projektom koji je obeležio istoriju stanovanja u Italiji, piše ArchDaily.

Zgrada je podeljena na dva paralelna ali međusobno povezana bloka, koji omogućavaju više svetla i ventilacije u unutrašnjosti.

Ovaj stambeni kompleks sastoji se zapravo od zgrada posvećenih raznim funkcijama i tri stambena bloka koji zajedno zauzimaju ukupnu površinu od oko 60 hektara.

Prva zgrada, dužine 958 metara, ima devet spratova i namenjena je stanovanju, a ima i dva sprata podzemne garaže.

Zgrada je podeljena na dva paralelna ali međusobno povezana bloka, koji omogućavaju više svetla i ventilacije u unutrašnjim prostorima.

Kretanje između blokova preko uzvišenih staza

Stepeništa i liftovi naglašavaju pet glavnih ulaza i dele zgradu na šest povezanih blokova, dok se paralelno sa glavnim volumenom nalazi još jedan niz stanova, ali koji je znatno niži i ima samo tri sprata.

Ova zgrada takođe ima raznovrsne sadržaje sa uslugama i aktivnostima za stanare kompleksa, kao što su dnevni boravak, škola, komercijalne jedinice i pozorište na otvorenom.

Osmišljeno je i da se stanari mogu kretati između blokova preko uzvišenih staza. Takođe, još jedan stambeni blok nalazi se u blizini i stoji pod uglom od 45 stepeni u odnosu na druge dve zgrade i u njemu su smešteni sadržaji koji su tokom godina služili u različite svrhe.

Metafora arhitekture i grada može se sagledati iz različitih perspektiva.

Grandioznost i monumentalnost ove arhitektonske celine izazivaju neizbežne asocijacije između zgrade i grada.

Metafora arhitekture i grada može se sagledati iz različitih perspektiva, bilo kroz njenu formalnu kompoziciju u kojoj hodnici postaju ulice i stambeni blokovi, gradski trgovi, tako i konceptom koji uključuje nešto više od samog stanovanja, iako mnogi od tih sadržaja nikada zapravo nisu izgrađeni.

Nepoštovanje prvobitne ideje projekta, nedostatak upravljanja prostorima i degradacija kompleksa tokom decenija zajedno su direktno uticali na gubitak smislenih odnosa stanovnika sa urbanim kontekstom koji okružuje Corviale.

Pomirenje sa prekinutom istorijom

Ipak dok je jedni smatraju betonskim čudovištem koje treba srušiti, drugi u njenoj istoriji i suštini vide veliki potencijal za urbanu transformaciju.

Na primer, projekat Immaginare Corviale (srp. Zamislite Korviale), sproveden između 2003. i 2005. godine, funkcionisao je kao neka vrsta multidisciplinarne laboratorije koja je nastojala da promoviše pomirenje sa prekinutom istorijom kroz učešće stanovnika.

Pored ove inicijative, postoje i mnogi drugi predlozi intervencija koji su rezultat takmičenja tokom godina.

Projekat se bavi renoviranjem četvrtog sprata kako bi se omogućilo formiranje 103 nova stana.

Trenutno su u toku dva projekta regeneracije za Corviale – projekat Chilometro Verde (srp. Zeleni kilometar) arhitektkinje Guendaline Salimei i projekat Rigenerare Corviale (srp. Regenerišimo Korviale), vođen od strane Laure Pereti.

Dok se prvi projekat bavi renoviranjem četvrtog sprata kako bi se omogućilo formiranje 103 nova stana, drugi predviđa intervencije u zajedničkim prostorijama glavne zgrade, kao i izmene na nivou ulica kako bi se prilagodile pešacima, te se stvorile nove javne i zelene površine.

Utopija koja se nije mogla postići

Kompleks Corviale se ističe po svom linearnom i masivnom glavnom volumenu, ali kada se pogleda izbliza, otkriva univerzum odnosa uspostavljenih tokom decenija između stanovnika i arhitekture i između arhitekture i grada.

U ovom novom poglavlju svoje istorije, inicijative za regeneraciju vraćaju se na utopiju koja se nije mogla postići, ali barem imaju ambiciju da se stanovnicima rimskih predgrađa obezbedi bolji kvalitet života.

Grafički prilozi