Park Lake: Projekat koji vraća Tuzlu na mapu sjajne arhitekture

U jeku pandemije i unatoč svim reperkusijama globalne krize, gradnja u Bosni i Hercegovini ne pokazuje znakove usporavanja.

Kao jedan od dokaza za to, Grad Tuzla na ljeto 2021. dobiva novi stambeni kompleks koji je po mnogo čemu arhitektonsko djelo vrijedno pažnje, te školski primjer kvalitetne, tehnološki veoma zahtjevne i društveno veoma značajne stambene investicije. Projektni biro Arhitekt, na čelu sa dipl.ing.arh. Seadom Hadžibeganovićem glavni je projektant iza ovog, ali i drugih važnih projekata koji će Tuzlu vratiti na mapu balkanskih gradova sjajne arhitekture.

Gradnja stambenog kompleksa Park Lake počela je u martu 2020. godine, kao investicija kompanije Deling Invest vrijedna 10 miliona KM; partnerske kompanije građevinskog giganta Deling, koja je među najvećim firmama za elektične uređaje u regionu. Deling je radio na projektu Allianz Arene, a Deling Investu ovo je treća investicija, nakon Novog Zlokovca u Tuzli i Talasa u Sarajevu.

Ovo je prvi stambeni objekat u Bosni i Hercegovini koji se gradi u parku.

Projekat je dobio ime po specifičnoj lokaciji – nalazi se u centralnom gradskom parku; kao i po gradskoj atrakciji, Panonskim jezerima, koje se nalaze prekoputa u neposrednoj, pješačkoj udaljenosti. Stanari će uživati u pogledu na grad, na park i na jezera, što daje jedinstvenu vrijednost ovom objektu i kvaliteti života u njemu. Ovo je prvi stambeni objekat u Bosni i Hercegovini koji se gradi u parku. Tuzla u zadnjih desetak godina punom parom radi na transformaciji imidža zapuštenog industrijskog grada sa poluugašenom industrijom, u grad savremenih tehnologija, sređene infrastrukture i turističke ponude.

Zahvaljući ovoj saradnji, investitor i arhitekta su projekat učinili karakterističnim i značajnim na više načina. Po materijalima korištenima u konstrukciji, na fasadi i u enterijeru, kao i po opremljenosti sadržajima, radi se o najluksuznijoj stambenoj zgradi u Tuzli poslije rata 90.-tih godina. Urbanistički značaj Park Lakea predstavlja početak revitalizacije starog i arhitektonski zapuštenog gradskog jezgra, kojem fali novih stambenih jedinica. Objekat se samom dispozicijom nenametljivo uklapa i elegantno definiše i sam parkovski prostor.

Arhitektonski, projekat je po mnogo čemu srušio dosad održavane standarde u arhitekturi i stanogradnji, a Tuzli i cijeloj BiH pruža primjer plodonosne interdisciplinarne saradnje u svim aspektima gradnje. Primarna ideja je bila obezbijediti maksimalnu funkcionalnost i udobnost kako u samom objektu, tako i u pratećim sadržajima oko objekta.

Park Lake je drugi objekat kojem je odobrena gradnja u užem gradskom jezgru, slikovito rečeno – do ovog projekta nije ni postojao regulacioni plan za to područje.

Izazovi lokacije

Stambeno-poslovni kompleks Park Lake se sastoji od 33 stambene i jedne poslovne jedinice, te etaže suterena, prizemlja, pet nadzemnih stambenih etaža i etaže ravnog krova do koje se dolazi liftom i stepenicama.

Osnovni cilj projekta je podizanje kvaliteta stanogradnje na jedan viši nivo i unaprijeđivanje kvaliteta života na lokaciji čiji je potencijal dugo bio neprimijećen i neiskorišten. Ideja je bila je da se parkovski prostor ne naruši, nego da se dodatno definiše i zaokruži, što je postignuto minimalnim intervencijama u smislu prilaza i dispozicijom objekta na parceli nepravilnog oblika.

Razlozi za zapuštanje te određene zone u gradu leže najprije u specifičnosti Tuzle kao tradicionalno industrijskog grada koji je stoljećima živio na i transformisao se zbog iskopavanja rude halita (soli) i iscrpljivanjem zaliha slane vode. Dugogodišnje crpljenje ruda, iako je stalo prije koje desetljeće, dovelo je do brojnih geoloških procesa – tonjenja, stvaranja kaverni i pucanju odnosno rasjedanju slojeva zemlje, te su urbanizam i arhitektura u velikoj mjeri diktirani i bivali pod velikim znakom pitanja upravo zbog nemogućnosti iznalaženja načina da se taj izazov savlada. (Postoji procjena da je od nastanka Tuzle kao stalnog naselja 15.000 do 20.000 objekata doslovno potonulo u zemlju.)

Inžinjeri su na prirodni defekat odgovorili savremenim metodama snimanja tla i preciznim mapiranjem, kako bi se uopšte ispitala mogućnost građenja u kritičnim zonama, te kako bi se u slučaju pozitivnog ishoda, konstrukcija ispravno postavila izvan granica rascjepa slojeva tla, te je to rezultiralo karakterističnim poligonalnim arhitektonskim tlocrtom ovog objekta.

Za usporedbu, nekih 200-tinjak metara od Park Lakea, arhitekti nove katoličke crkve su morali odabrati skeletnu montažnu konstrukciju koja ne vrši toliki pritisak na tlo. To su jedine dvije građevine koji su dobile urbanističku dozvolu u zadnjih pet desetljeća za gradnju u toj zoni!

Ovo je jedina zgrada u toj gradskoj zoni koja ima betonsku konstrukciju.

Iako se objekat morao povući unutar parcele više nego što je bilo planirano, arhitekta je izvlačenjem konzola na etažama iznad prizemlja omogućio dodatni prostor te dinamizirao siluetu objekta koja djeluje nesvakidašnje i savremeno. Konzolno izvučene etaže, osim toga, čine nadstrešnicu za prolaznike oko zgrade. Time je pokazano kako naočigled izazovni tereni pružaju priliku za arhitektonsku inventivnost, u ovom slučaju arhitekta se poigrao dinamikom volumena i tlocrtno, te je takvo rješenje zapravo otvorilo prostor za višesobne stanove i optimalne orijentacije. Nosiva konstrukcija je armirano-betonska, a spoljnji zidovi su od Ytong blokova. Bitno je napomenuti da je to jedina zgrada u toj gradskoj zoni koja ima betonsku konstrukciju.

Na arhitektonsko oblikovanje i materijalizaciju je utjecala sama lokacija i želja projektanta da na fasadu “preslika” ambijent parka – fasada sa pločama sa drvenim printom, kao i velike žardinjere stvaraju zaokružen vizualni kontinuitet pričom jednog ekološkog i prijatnog životnog prostora.

Fasade su naročito atraktivna karakteristika ovog objekta. Kvalitetne Fundermax fasade i kvalitetna bravarija smanjuju troškove grijanja i klimatizacije objekta, što je naročito bitno u gradu koji se bori sa izazovom toplifikacije objekata, filtracije izduvnih gasova te, naravno i uštedom energije. Estetski gledano, razigran ritam velikih otvora, korištenje raznih materijala i sami volumeni na objektu su nesvakidašnji momenat u novijoj stanogradnji u BiH. Također, fasade posjeduju vanjsko osvjetljenje, te je time Park Lake postao jedini stambeni objekat u BiH sa vanjskim osvjetljenjem, što mu daje dodatnu auru luksuza i ekstravagancije.

Bez slobodnih intervencija

Posvećena je pažnja i oblikovanju balkona, tj. lođa, zastakljivanjem staklenim stijenama koje istovremeno onemogućavaju ulazak prašine, ali čime je prvenstveno spriječena potencijalna želja stanara da slobodnim intervencijama u svojoj režiji naruše arhitektonski zaokružen i skladno komponovan izgled. Lođe su prostrane, te osim jednog izuzetka, potpuno natkrivene, što pruža dodatnu iskoristivost prostora i zaštitu od naleta vjetra, kiše i snijega.

Zgrada posjeduje sopstveni garažni prostor u suterenu, jedan od “luksuza” današnje stanogradnje, ali zbog nemogućnosti formiranja ispravne kosine rampe prema garažama, ugrađen je autolift, koji u konačnici štedi garažni prostor i omogućava više mjesta za parkiranje i manevrisanje unutar same garaže.

A koliko to košta?

Specifičnost stanogradnje u BiH je pedesetak godina bila skučenost stanova, relativno neslobodni tlocrti i interpretacija moderne kroz skromnije finansijske mogućnosti. Situacija se nije značajno popravila ni u zadnjih dvadesetak godina, ali uprkos tome, sve više se ukazuje potreba za sve kvalitetnijom ponudom. Kontrast tome je Park Lake koji posjeduje komforne i bogato opremljene stanove, od kojih su neki četverosobni, pa i šestosobni, koji kvadraturom idu do 160 m2. Svi elementi u stanovima predstavljaju novi i prijeko potreban nivo kvaliteta u stambenoj ponudi u BiH.

Budući vlasnici stanova, koji se usele u ljeto 2021. godine, će za zadovoljstvo stanovanja izdvojiti 3000KM, odnosno oko 1550 eura po kvadratnom metru.

Kad ste već ovde…

• Pogledajte kako će izgledati novi objekat na Miljacki u centru Sarajeva