„Lepa kuća“: Ukrasni elementi narodnog graditeljstva u fokusu izložbe u Etnografskom muzeju

Izložba pokazuje kako su nebrojenim dekorativnim elementima na kućama ljudi ulepšavali život sebi i svom neposrednom društvenom okruženju.

Etnografski muzej u Beogradu 20. septembra 2022. godine u 13 časova otvara izložbu dr Miloša Matića “Lepa kuća”, čiji je medijski sponzor portal Gradnja.

Ovom izložbom se obeležava Dan Etnografskog muzeja u Beogradu i 121. godina njegovog samostalnog rada na očuvanju kulturnog nasleđa.

Izložba „Lepa kuća“ prikazuje načine ukrašavanja kuća koje su nastale kao plod narodnog graditeljstva na tlu Srbije.

Pročitajte još na Gradnja.rs:

• Imaju li naše arhitekte strah od belog papira? Ova izložba to opovrgava
• Beogradski beton: Brutalistički enterijeri prestonice u fokusu izložbe u Lisabonu

Ukrasi kao ulepšavanje života

Čovek je stvaralac! On stvara najpre da bi živeo, a potom da bi nadživeo. Ta formula je ugrađena i u graditeljsko nasleđe Srbije.

Ljudi su gradili kuće da bi se zaštitili od prirodnih nepogoda, životinja i drugih ljudi, ali su ih potom ukrašavali da bi o sebi stvorili priču koja će ih, kao i sama kuća, nadživeti.

Kuće su građene kako bi ljudi živeli udobno, a ukrašavali su ih da bi živeli lepo. Nebrojenim dekorativnim elementima na kućama ljudi su ulepšavali život sebi i svom neposrednom društvenom okruženju.

Polje komunikacije između porodice i zajednice

Upotrebom konkretnih dekorativnih elemenata iz širokog spektra narodne graditeljske umetnosti, a u skladu s estetskim obrascima zajednice u kojoj se živelo, svaka kuća postajala je zaseban narativ o porodici, poput teksta neke priče kojom porodica govori nešto o sebi i o drugima.

Spoljašnost kuće je polje komunikacije između porodice i zajednice koja je okružuje. Zbog toga kuća mora biti lepa jer i odnosi među ljudima moraju da budu „lepi“, harmonični poput estetske harmoničnosti kuće.

Namera izložbe je i da se seoska kuća ne posmatra samo kao nešto lepo ili idilično već kao deo dubljeg sloja kulturnog nasleđa.

Izložba “Lepa kuća” je muzeološka interpretacija ukrašavanja kuće u narodnoj arhitekturi na tlu Srbije. Bavi se samim činom davanja dekorativnih elemenata kući, činom kojim se pridaju višeslojna značenja kući i onima koji u njoj obitavaju.

Mnogobrojne kuće ruralnog narodnog graditeljstva ova izložba postavlja kao model narodne estetike i kao model kulturnog značenja estetike kuće.

Namera izložbe je i da se seoska kuća ne posmatra samo kao nešto lepo ili idilično već kao deo dubljeg sloja kulturnog nasleđa koje odražava to kako ljudi shvataju svet koji ih okružuje.

Rad zasnovan na materijalnim artefaktima

Prilikom obeležavanja Dana Etnografskog muzeja u Beogradu i otvaranja izložbe biće dodeljena i Nagrada Borivoje Drobnjaković za životno delo.

Ove godine Etnografski muzej u Beogradu slavi 121. godinu samostalnog rada. Osnovan je 1901. godine izdvajanjem Etnografskog odeljenja iz Narodnog muzeja.

Od tada do danas Muzej se bavi istraživanjem i interpretacijom narodne kulture u najširem smislu, a svoj rad prevashodno zasniva na materijalnim artefaktima koje čuva, proučava i izlaže.

Muzej je osnovan 1901. godine izdvajanjem Etnografskog odeljenja iz Narodnog muzeja.

Etnografski muzej narodnu kulturu posmatra kao celinu i stoga u domen njegovog rada ulaze i tradicionalni društveni odnosi, porodica, verovanja i običaji, narodna umetnost, a posebno je značajna njegova uloga u očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa.

U fokusu Muzeja je narodna kultura Srba koji žive na čitavom Balkanskom poluostrvu, kao i narodna kultura svih etničkih zajednica koje žive na tlu Srbije.