In memoriam – Vladimir Macura

Jednakost, solidarnost, umerenost, dostupnost i adekvatnost, tako je profesor Macura definisao profesionalni stav jednog urbaniste.

U periodu koji je obeležen velikim urbanističkim dešavanjima, planiranjima, ali i nedoumicama, dogodio se odlazak arhitekte-urbaniste prof. Dr Vladimira Macure. Baš kada bi njegova stručnost i ne malo iskustvo mogli da pomognu struci, pa makar i u vidu plemenitih saveta, ovaj vredni, svestrani kolega nije više sa nama.

Mnoge arhitekte-urbanisti, koji se aktivno bave projektovanjem, ostali su uskraćeni za informacije o životu i delu profesora Macure, koji je svojim delom udario temelje savremenom naučnom istraživanju i prostorno-urbanističkom razvoju Beograda. Iz tih razloga neophodno je skrenuti pažnju na njegov doprinos i time inspirisati neke nove generacije da krenu njegovim stopama.

Prvo urbanista, a onda arhitekta

Vladimir Macura je rođen 1942. godine u Beogradu. U istom gradu završava Arhitektonski fakultet, gde stasava uz genijalne profesore, utemeljivače posleratne Beogradske škole arhitekture. I pored takvih uticaja, opredeljuje se za usavršavanje na polju urbanizma, pa je za sebe stalno naglašavao da je „prvo urbanista, a onda arhitekta“. Nakon osnovnih, na istom fakultetu završava magistarske i doktorske studije, gde se usavršava na temama transformacije tradicionalne srpske varoši u moderan grad tokom 19. i na prelazu u 20. vek.

Zajedno sa svojim kolegama arhitektama i prijateljima, braćom Bobić, Miodragom Ferenčakom, Mišom Davidom i drugima, 1975. godine osniva Centar za planiranje urbanog razvoja – CEP, gde ostaje sve do 1990. godine. Taj veoma plodonosni period, koji je ispratio poslednje izdisaje jednog moćnog državnog sistema, pružio je priliku tada mladim stručnjacima da pokažu svu svoju inovativnost.

Kao direktor Urbanističkog zavoda, rukovodi izradom Generalnog plana Beograda 2021. (eto simbolike), koji je usvojen 2003. godine.

Do 1995. godine zaposlen je kao redovni profesor Odseka za pejzažnu arhitekturu Šumarskog fakulteta u Beogradu, a nakon toga do 2000. godine zaposlen kao naučni savetnik u Institutu za arhitekturu i urbanizam Srbije – IAUS. U relativno kratkom periodu od 2000. do 2004. godine biva imenovan za direktora Urbanističkog zavoda Beograd, kada rukovodi izradom Generalnog plana Beograda 2021. (eto simbolike), koji je usvojen 2003. godine.

Nagrade i knjige

Tvorac ideje i inicijator Salona urbanizma, koji se od 1991. godine do današnjih dana sa uspehom održava i najznačajnija je urbanistička manifestacija u Srbiji i regionu. Samo godinu dana kasnije, zajedno sa svojom suprugom Zlatom Vuksanović-Macura, započinje gotovo trodecenijska istraživanja problematike stanovanja Roma, o čemu izlazi više studija i naučnih radova. Na osnovu ovog doprinosa bio je predsednik i istraživač Društva za unapređenje romskih naselja.

Bio je konsultant Saveta Evrope, UN HABITAT, OSCE/ODIHR, kao i nekoliko ministarstava. Autor je i koautor nekoliko monografskih publikacija i mnogobrojnih naučnih radova, a dobitnik je nagrade za životno delo „Emilijan Josimović“, koju dodeljuje Društvo urbanista Srbije (1997) i Nagradu za izuzetna dostignuća u urbanizmu dodelila mu je Inženjerska komora Srbije (2011).

Vladimir Macura: Čaršija i gradski centar

Pet postulata

Kolege ga pamte kao svestranog, vrednog i nenametljivog čoveka, a njegovi studenti kao izvrsnog pedagoga. Uostalom, o njegovoj ličnosti možda najbolje govori pet postulata, kojima je profesor Macura definisao profesionalni stav jednog urbaniste – jednakost, solidarnost, umerenost, dostupnost i adekvatnost.