In Memoriam: Mihajlo Mitrović – odlazak legende svetskog arhitektonskog brutalizma
Bio je uporan u odbrani svojih arhitektonskih ideja, isticao je kreativnost, a strog i britak kao kritičar arhitektonsko-urbanističkih dela, koji su nastajali tokom njegovog života.
Svetska arhitektonska scena je u više navrata dobijala svoje bogove. To su bili legendarni, dugovečni stvaraoci, koji su svojim životom i delima obeležili ponekad i ceo jedan vek ljudskog društva. Bili su svedoci značajnih svetskih događaja, učenici takođe poznatih arhitekata i kreatori građevinsko-arhitektonskih znamenitosti i utemeljivači teorijskih, filozofskih i istorijskih postulata u arhitekturi.
Tokom svojih života bili su cenjeni od svojih kolega, ali i od šire javnosti upravo zato što su svojim delima oplemenili svet u kojem živimo. Na neko bolje mesto, odlazili su u tišini, bez pompe, a njihov večni život zagarantovala su arhitektonska dela, teorijski radovi i pedagoški rad, na osnovu kojih će ostati upamćeni i narednim generacijama koje će učiti od njih ili živeti i raditi u njihovim građevinama. I Srbija je imala svog Frenka Lojda Rajta ili Oskara Nimajera, koji se svojim zaslugama može svrstati u taj svetski arhitektonski panteon. To je bio Mihajlo Mitrović, koji nas je juče napustio…
Počasno mesto u njegovom stvaralaštvu zauzima Geneks – zapadna kapija, poslovno-stambeni kompleks na Novom Beogradu.
Arhitekta Mitrović rođen je 1922. godine u Čačku. Kao mladić proživljava Drugi svetski rat i ubrzo nakon njega, 1948. godine, diplomira na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu. Nakon kraćeg boravka u Francuskoj i Danskoj, kao stipendista Ujedinjenih nacija, vraća se u Jugoslaviju i već 1950. godine se zapošljava u Urbanističkom zavodu Srbije. U periodu od 1961.do 1981. godine, zaposlen je kao direktor Projektbiroa, a 1980. godine izabran je za redovnog profesora na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu. Za počasnog doktora Beogradskog univerziteta promovisan je 1999. godine, a iste godine je izabran i za predsednika Akademije arhitekture Srbije. Bio je i član Ruske akademije arhitekture i građevinskih nauka, priznanje koje su pre njega ponele još arhitekte Bogdan Bogdanović i Svetlana Kana Radević. Dobitnik je Sedmojulske i Oktobarske nagrade, a od stručnih priznanja tu su nagrade Borbe i Salona arhitekture, kao i nagrade ULUPUDS-a.
U zavodu započinje njegova urbanistička epoha, kada projektuje generalne planove za Zaječar, Pirot, Niš, Vrnjačku Banju, Trstenik, Banju Koviljaču i Lazarevac. Po odlasku iz Urbanističkog Zavoda znatno više se posvećuje projektovanju, kada slede gotovo tri decenije najplodotvornije arhitektonske epohe arhitekte Mitrovića. Realizovao je preko stotinu zgrada kao što su Hotel Narcis na Zlatiboru, motel Mlinarev san u Arilju, hotel Putnik na Novom Beogradu, kompleks odmarališta Vrnjačkoj Banji, veći broj stambenih objekata po Srbiji, kao i nekoliko poslovnih zgrada, među kojima počasno mesto zauzima Geneks – zapadna kapija, poslovno-stambeni kompleks na Novom Beogradu. Ostvario se i kao projektant sakralne arhitekture, kao autor hrama Svetog Vasilija Ostroškog na Novom Beogradu. Ovo poslednje delo našlo se u nekoliko svetskih arhitektonskih enciklopedija, a bilo je i u trci za najlepšu zgradu Beograda – takmičenju koje je organizovao naš portal. Ostao je upamćen kao autor koji je najviše projektovao u brutalističkom arhitektonskom izrazu.
Strog i britak kritičar
Bavio se arhitektonskom hronikom i kritikom. Devet godina je pisao za NIN, a 52. godine neprekidno pisao svoju kolumnu u Politici. Objavio je i nekoliko monografija – „Novija arhitektura Beograda“, „Sve je arhitektura“ i „Na kraju veka“.
Ostao je upamćen i kao veliki crtač, a najpoznatije su njegove ilustracije inostranih gradova i predela, koje je tokom obilazaka užurbano skicirao.
Bio je uporan u odbrani svojih arhitektonskih ideja, isticao je kreativnost, a strog i britak kao kritičar arhitektonsko-urbanističkih dela, koji su nastajali tokom njegovog života.
Kad ste već ovde…
