Beograd privremeno bez svog simbola: Vukov spomenik dobija u Smederevu novi sjaj

Otkrivamo vam sve detalje u vezi sa projektom sanacije i restauracije jednog od najznačajnijih javnih spomenika u našem glavnom gradu. 

U prisustvu velikog broja novinara i građana, u Beogradu je pretprošle sedmice pažljivo skinuta sa postolja bronzana skulptura Vuka Karadžića, odakle je stigla do ateljea vajara Zorana Kuzmanovića u Smederevu.

U okviru radioničkog prostora skulptura će biti sanirana i konzervirana, a potom obnovljena vraćena u prestonicu na svoje mesto, saopšteno je iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda.

Pročitajte još na Gradnja.rs:

• Sve što treba da znate o spomeniku Stefanu Nemanji
• Ova skulptura filtrira kišnicu i ukazuje na problem privatizacije vode

Početak radova na 85-godišnjicu otkrivanja

Radovi na sanaciji i restauraciji spomenika Vuku Stefanoviću Karadžiću počeli su 7. novembra 2022, tačno na dan kada je spomenik svečano otkriven u prisustvu gradskih zvanica i stanovnika Beograda pre 85 godina, odnosno 7. novembra 1937. godine.

Idejni projekat sanacije i restauracije spomenika Zavod za zaštitu spomenika kulture je izradio u 2019. godini, a Grad Beograd je za ovu godinu opredelio sredstva za izvođenje radova u visini od 11 miliona dinara, čime su se stekli uslovi da počnu radovi.

Autor idejnog projekta je arhitekta Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda Zoran Tucić, koji sa koleginicom arhitektom Jefimijom Parežanin vrši i konzervatorski nadzor nad radovima. U narednom periodu, predviđeni su i radovi na obnovi pristupnog platoa i okoline ovog značajnog spomenika kulture.

Usled izloženosti negativnom uticaju atmosferilija došlo je do rapidnog propadanja kako skulpture tako i postamenta.

Kako navode iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, idejni projekat sanacije i restauracije izrađen je s obzirom na činjenicu da se spomenik nalazio u izuzetno lošem stanju.

Naime, prilikom prethodne obnove iz 1995. godine  bronzana skulptura nije tretirana na adekvatan način, a za oblogu postamenta upotrebljen je kamen lošeg kvaliteta, tako da je usled izloženosti negativnom uticaju atmosferilija došlo do rapidnog propadanja kako skulpture tako i postamenta.

Planirani radovi na spomeniku obuhvataju dve faze. Prva faza predstavlja sanaciju i restauraciju bronzane skulpture, dok se druga faza odnosi na radove na postamentu. Prva faza radova podrazumeva skidanje bronzane skulpture i njen transport u Kuzmanovićev atelje, gde će okviru radioničkog prostora sanirana i konzervirana.

Rok za završetak izvođenja radova na sanaciji i restauraciji spomenika je do 120 dana.

Jedan od najznačajnijih javnih spomenika u Beogradu

Spomenik Vuku Karadžiću otkriven je 7. novembra 1937. godine, povodom stopedesetogodišnjice Vukovog rođenja. Delo je značajnog srpskog vajara Đorđa Jovanovića.

Vukov spomenik je jedan od najznačajnijih javnih spomenika u Beogradu. Koncipiran je po kanonima akademske umetnosti koja počiva na naturalizmu i verizmu, kao i na idealizaciji subjekta.

Naglašena je idealizovana, portretska realističnost. Na spomeniku, Vuk Karadžić je prikazan u donekle hijeratičnom i statičnom, sedećem stavu.

Noge su mu prekrivene teškom draperijom, a u desnoj ruci je knjiga koju Vuk drži naslonjenu na koleno. Dinamika je naglašena blago rotiranim pokretom glave.

Iako izveden tokom poznog perioda umetnikovog opusa, spomenik nosi sve kvalitete njegovog autorskog izraza.

Sličnu skulpturalnu formu sedeće figure, Jovanović je već ranije primenio na konceptu skulpture Guslara, izvedene za spomenik Kosovskim junacima u Kruševcu, iz 1904. godine.

Sama predstava je reinterpretacija klasičnog renesansnog motiva, odnosno prikaza Mikelanđelovog Mojsija iz crkve San Pietroin Vincoli u Rimu.

Spomenik Vuku Karadžiću pripada grupi reprezentativnih i monumentalnih javnih spomenika podignutih zaslužnim ličnostima srpskog naroda.

Iako izveden tokom poznog perioda umetnikovog opusa, spomenik nosi sve kvalitete njegovog autorskog izraza. Zbog svojih kulturno-istorijskih vrednosti Spomenik je utvrđen za kulturno dobro Rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda iz 1965. godine.