Preminuo arhitekta Stojan Stole Maksimović (1934-2024)

Ostao je upamćen po rečenici – Sava Centar izgrađen je da traje večno. Baš kao njegova ostvarenja, lik arhitekte Stojana Maksimovića time je dosegao auru besmrtnosti.

Dok se rekonstrukcija Sava Centra polako privodi kraju, njegov idejni tvorac nije uspeo da ga ponovo vidi u punom sjaju. Autor najvećeg kongresnog centra u nekadašnjoj Jugoslaviji, arhitekta Stojan Stole Maksimović, preminuo je juče u svojoj kući u gradiću Nahantu (Masačusets) u SAD.

Rođen je 1934. godine u Subotici, ali se zbog Drugog svetskog rata njegova porodica preseljava u Valjevo, gde Stojan dovršava srednjoškolsko obrazovanje. Studije arhitekture završava u Beogradu 1959. godine, nakon kojih se ubrzo zapošljava u Urbanističkom zavodu grada Beograda (1960-1970).

Nakon toga prelazi u Zavod za izgradnju grada Beograda (1970-1982), da bi nakon toga karijeru razvijao izvan granica Jugoslavije. Najpre u birou SM Archicentre Office u Kuvajtu (1982-1986), Leonhard Moll Co u Minhenu (1986-1987), TAC The Architects Colaborative u Masačusetsu (1987-1991), nakon čega se penzioniše i stvara kao samostalni autor.

Pročitajte još na Gradnja.rs:

• Ingenioznost Stojana Maksimovića videla se još u studentskim danima

Stasavanje na domaćim i svetskim uzorima

Na studijama u Beogradu zatiče predratnu generciju starih stvaralaca, poput Deroka, Kojića, Bajlona, Kliske, koji više nisu bili aktivni projektanti, ali su i dalje kao vrsni poznavaoci inženjerstva i estetike arhitekture jako uticali na mladog Stojana.

Sa druge strane, nova generacija, koju su predvodili arhitekte profesori Uroš Martinović i Nikola Dobrović, ostavila je snažan pečat svojim arhitektonskim idejama i realizacijama. Arhitekta Stojan Maksimović stasava i na svetskim uzorima, poput arhitekata Frenka Lojda Rajta i Misa van der Roea, što se može videti u njegovim najznačajnijim ostvarenjima.

Tema stambene arhitekture bila mu je podjednako bliska kao i arhitektura javnih objekata.

Sa lakoćom je rešavao urbanističku problematiku nekog većeg projekta, podjednako kao i arhitekturu neke omanje zgrade, a tema stambene arhitekture bila mu je podjednako bliska kao i arhitektura javnih objekata.

Iz niza neizvedenih projekata i realizovanih objekata, izdvajaju se: Kompleks „Sava Centar“ i hotel „Interkontinental“ (1979), restoran „Ušće“ (sada „Nacionalna klasa“) (1961-63), Skupština opštine Novi Beograd (koautor arhitekta Jovin) (1961-64 i 1973) i stambeni blok na uglu ulica Južni Bulevar i Maksima Gorkog.

Ostao je upamćen po rečenici – Sava Centar izgrađen je da traje večno. Baš kao njegova ostvarenja, lik arhitekte Stojana Maksimovića time je dosegao auru besmrtnosti.