Loptasta arhitektura: 10 sferičnih objekata sa svih meridijana

Pogledajte kako su na ovaj zahtevan arhitektonski izazov odgovorili svetski poznati biroi kao što su Foster + Partners, MVRDV, Populous, Bjarke Ingels Group…

Na samom početku ovog meseca pažnju arhitektonske javnosti privukla je javna demonstracija objekta MSG Sphere u Las Vegasu, koji je najavljen kao najveća sferična struktura na svetu, pokrivena LED ekranom od čak 54.000 kvadrata, a čije se zvanično otvaranje očekuje u septembru ove godine koncertom grupe U2.

Prednosti konstruktivnih karakteristika sferičnih objekata su mnoge. Jedna od njih je veća otpornost na elemente poput vetra i snega, zbog svoje prirodne čvrstine koja dolazi sa loptastom ili poluloptastom strukturom. Ovakva vrsta građevina takođe pruža bolju raspodelu težine i pritiska unutar objekta, što može biti važno za ekstremne klimatske uslove.

Za njihovu popularnost možda je najzaslužniji američki arhitekta Bakminster Fuler. Naime, sferične građevine ili elementi pružaju jedinstveno iskustvo boravka i predstavljaju inovativan pristup arhitekturi, te nas ne čudi što zbog svoje estetike, funkcionalnosti i ekološke održivosti postaju sve rasprostranjenije u poslednjim decenijama, a o čemu svedoči i ovih 10 projekata poznatih svetskih arhitektonskih firmi.

Pročitajte još na Gradnja.rs:

• Ukusi arhitekture: TOP 5 restorana sa portala Dizajn Enterijera koje morate posetiti
• Jaje u gnezdu: Najviša planina u Istri dobila novu arhitektonsku atrakciju

1. Apple Marina Bay Sands, Singapur – Foster + Partners

Objekat je u potpunosti okružen vodom, a pristupa mu se preko pešačkog mosta i podvodnog tunela.

Projektovana od strane firme slavnog Normana Fostera, ova Eplova prodavnica u smeštena je u sferičnoj zgradi, koja deluje kao da lebdi u singapurskom zalivu Marina.

Objekat je u potpunosti okružen vodom, a  pristupa mu se preko pešačkog mosta i podvodnog tunela, kojim je povezan sa šoping centrom Marina Bay Sands.

2. Taipei Performing Arts Center, Tajpej, Tajvan – OMA

Auditorijum je najistaknutija karakteristika objekta koji je dizajnirala holandska arhitektonska praksa OMA.

Ova sferična struktura sadrži auditorijum, koji je najistaknutija karakteristika Centra za scenske umetnosti u Tajpeju na Tajvanu, a dizajnirala ga je holandska arhitektonska praksa OMA.

Zanimljivo je napomenuti to da je Taipei Performing Arts Center otvoren za javnost 2022. godine – devet godina kasnije nego što je prvobitno planirano.

3. Muzej filmske akademije, Los Anđeles, SAD – Renco Pjano

Pozorište sa 10.000 mesta i krovnom terasom smešteno je u sferičnom dodatku objekta.

Italijanski arhitekta dodao je staklenu sferu na zgradu kompanije May iz 1930-ih godina, kako bi se u „gradu anđela“ kreirao Muzej filmske akademije, najveći svetski muzej pokretnih slika.

Glavna zgrada sadrži kolekciju filmskih suvenira, uključujući scenografije, kostime, rekvizite i interaktivne instalacije, dok je pozorište sa 10.000 mesta i krovnom terasom u sferičnom dodatku. Ceo tekst ovde

4. Kazakhstan Pavilion, Astana, Kazahstan – Adrian Smith + Gordon Gill

Zgrada je zamišljena kao „sfera od čistog stakla“ i ima prečnik od osamdeset metara.

Lokalno poznat kao Nur Alem: Muzej budućnosti, Kazahstanski paviljon je kreiran kao središnji deo izložbe Expo 2017. godine u Astani.

Zgrada koja je zamišljena kao „sfera od čistog stakla“ ima prečnik od 80 metara, a nakon izložbe je pretvorena u muzej nauke, piše Dezeen.

5. Al Wasl Plaza, Dubai Expo 2020, UAE – Adrian Smith + Gordon Gill

Trg u obliku globusa stajao je na raskršću tri tematska okruga izložbe u Ujedinjenim Arapskim Emiratima.

Arhitektonski studio iz Čikaga Adrian Smith + Gordon Gill dizajnirao je i ovaj trg u obliku globusa, koji je stajao na raskršću tri tematska okruga svetske izložbe, održane od 1. oktobra 2021. do 31. marta 2022.

Expo 2020, čiji je domaćin bio Dubai, prvobitno je bio zakazan za period od 20. oktobra 2020. do 10. aprila 2021. godine, a odložen je zbog pandemije Kovida-19 u Ujedinjenim Arapskim Emiratima.

6. MSG Sphere, Las Vegas, SAD – Populous

Zgrada je obavijena džinovskim LED ekranom koji je kreiran od približno 1,2 miliona pakova.

Objekat je dizajniran za kompaniju koja stoji iza njujorškog Madison Square Gardena (MSG), kao sferična zgrada koja sadrži arenu kapaciteta za 20.000 ljudi.

Zgrada je obavijena džinovskim LED ekranom koji je kreiran od približno 1,2 miliona pakova, a svaki od njih sadrži 48 pojedinačnih LED dioda. Ceo tekst ovde

7. MSG Sphere, London, Velika Britanija – Populous

Ukoliko projekat bude realizovan, londonski MSG Sphere biće identičan onom u Las Vegasu.

Britanski arhitektonski studio dizajnirao je i ovaj sferični objekat u Londonu, koji je osmišljen kao „sestra“ MSG Sphere u SAD, a ukoliko projekat bude realizovan, londonska inkarnacija biće identična onoj u Las Vegasu.

Zgrada visoka 90 metara je dobila odobrenje za planiranje početkom 2022. godine, ali ju je britanski sekretar za stanovanje Michael Gove stavio na čekanje početkom 2023. godine.

8. Burning Man Sphere, Nevada, SAD – Bjarke Ingels i Jakob Lange

Ova ogromna reflektujuća sfera bila je postavljena na festivalu Burning Man 2018. godine.

Saradnja dvojice arhitekata rezultovala je ogromnom reflektujućom sferom koja je bila postavljena na čuvenom festivalu Burning Man tokom njegovog izdanja 2018. godine.

Ova ogromna instalacija, postavljena u pustinji Nevada u SAD, nastala je zahvaljujući donacijama u vrednosti od 50.000 dolara koje je prikupio arhitektonski studio Bjarke Ingels Group.

9. Amazon Spheres, Sijetl, SAD – NBBJ

Sferične konstrukcije ispunjene baštama zamišljene su kao dodatni radni prostor, ali i kao dodatni zeleni javni prostori.

Američki studio NBBJ je kreirao tri staklene kugle koje se ukrštaju pored sedišta maloprodajne kompanije Amazon u Sijetlu.

Konstrukcije ispunjene baštama zamišljene su kao dodatni radni prostor za zaposlene u kompaniji, ali i kao dodatni zeleni javni prostori.

10. Tianjin Binhai Public Library, Tjencin, Kina – MVRDV

Police za knjige od poda do plafona su dizajnirane tako da doprinesu izgledu očne duplje.

Holandski studio je dizajnirao ovu javnu biblioteku na način da izgleda kao ogromno oko, zajedno sa atrijumom izgrađenim da deluje poput 3D očne jabučice.

Police za knjige od poda do plafona su dizajnirane tako da doprinesu izgledu očne duplje, a ceo objekat zauzima površinu od 33.700 m².