Izdvojeno, Urbanizam

Do detalja: Evo šta predviđa projekat transformacije Almaškog kraja u Novom Sadu

Stevan Gojkov, 09.12.2022. 1 5 min za čitanje

Otkrivamo vam sve što treba da znate o idejnom konceptu oblikovanja ove zaštićene celine, saobraćajnom rešenju, materijalizaciji i uređenju zelenih površina.

Kako je najavljeno krajem prošlog meseca, na proleće 2023. godine će, uz saradnju Pokrajinske vlade i Grada Novog Sada, započeti potpuna rekonstrukcija i revitalizacija Almaškog kraja, prostorne kulturno-istorijske celine smeštene u širem centru gradskog jezgra najvećeg vojvođanskog grada.

Izrada projekta za ceo obuhvat podeljena je u više faza, a predviđena je obnova 600 kuća, uz potpuno novu infrastrukturu u dvadesetak ulica u prostoru oivičenom Almaškom ulicom na severu, Kosovskom na istoku, Temerinskom i Trgom Marije Trandafil na zapadu i Pašićevom ulicom na jugu.

Urbanističko-arhitektonski projekat uređenja Almaškog kraja izradila je novosadska firma DBA, sa ciljem stvaranja uslova da ova prostorna kulturno-istorijska celina u Novom Sadu, proglašena za zakonom zaštićenu, dobije početni impuls jednog novog života i svojevrsne urbane transformacije.

Pročitajte još na Gradnja.rs:

Almaški kraj postaje pešačka zona

Idejni koncept pri oblikovanju Almaškog kraja predstavlja složen skup različitih segmenata koji čine izmena režima saobraćaja i kreiranje primarno pešačke zone, izmeštanje glavnih tranzitnih pravaca iz centralnog dela na obodne delove kulturno-istorijske celine, kao i uvođenje biciklističkog saobraćaja kako bi se ovaj deo lakše povezao sa ostalim delovima grada.

Koncept podrazumeva i formiranje mikroambijenata – urbanih skverova u blizini ili oko javnih objekata koji predstavljaju urbane repere i podstiču socijalizaciju, ozelenjavanje prostora uvođenjem novih reprezentativnih drvoreda, zatim manjih drvoreda u ulicama uskog profila, formiranjem mini-parkova na postojećim zelenim površinama i uvođenje različitih tipova osvetljenja za posebne nivoe urbanih elemenata, kako bi se postigla oblikovna celovitost i vizuelni identitet prostora.

Ideja je da navedeni prostor u budućnosti predstavlja još jednu turističku zonu u gradu, koja će prvenstveno pešačkim i biciklističkim saobraćajem biti povezana sa centralnim gradskim jezgrom.

Poseban deo projekta predstavlja rekonstrukcija kanalizacionog kolektora, izgrađenog 60-ih godina prošlog veka.

Pored urbanističko-arhitektonskog uređenja prostora, projektom je obuhvaćena kompletna izrada novih, zamena i/ili izmeštanje postojećih instalacija vodovoda i kanalizacije, elektroinstalacija, telekomunikacionih i signalnih instalacija, zalivnog sistema, toplovoda.

Poseban deo projekta predstavlja rekonstrukcija kanalizacionog kolektora, izgrađenog 60-ih godina prošlog veka. Ovaj kolektor predstavlja betonski tunel okvirnih dimenzija 5 x 2,8 metara. Deo za rekonstrukciju obuhvata trasu koja ide ispod cele Almaške ulice.

Prva faza radova

Prva faza prostorno kulturno-istorijske celine pozicionirana je na jugoistočnom delu celokupnog obuhvata, a čine je ulice Zlatne grede, Skerlićeva, Milovana Vidakovića, delovi ulica Save Vukovića od Đorđa Jovanovića do Lađarske, deo Đorđa Jovanovića od Kosovske do Save Vukovića, i deo Nikole Pašića od Zlatne grede do Skerlićeve, kao i trg na susticanju ulica Zlatne grede i Skerlićeve.

U delu Ulice Nikole Pašića od Zlatne grede do Skerlićeve, ne izvode se građevinski radovi sem radova na zameni javnog osvetljenja i usklađivanju vizuelnog identiteta.

Saobraćajno rešenje

Saobraćajno rešenje predstavlja izmeštanje primarnih tranzitnih pravaca iz centralnog dela na obodne delove obuhvata uz uvođenje alternativnih opslužujućih pravaca i zona sa umirenjem saobraćaja na kontaktu pešačkih i alternativnih pravaca.

Izmena režima saobraćaja predstavlja uvođenje pešačkih ulica kakve su Zlatne grede, Skerlićeva i Milovana Vidakovića, uz obezbeđenje zone od 3,5 m širine bez fiksnih prepreka za prolaz vozila snabdevanja, rezidenata i hitnih intervencija. Kontrola prolaska navedenih vozila biće obezbeđena postavljanjem potapajućih stubova na glavnim ulaznim pravcima u ove ulice.

U sklopu pešačkih ulica predviđen je urbani mobilni mobilijar koji će omogućiti lakšu upotrebu prostora i zadovoljiti povremene potrebe prolaza kolskih vozila.

Takođe predviđa se postavljanje fiksnih stubića za sprečavanje prolaza i parkiranje vozila na mestima gde saobraćajnim znacima nije drugačije regulisano, kao i postavljanje privremenih stubića u ulicama koje su van obuhvata 1. faze (Daničićeva ulica), a zbog prilagođavanja novim režimima saobraćaja.

U sklopu pešačkih ulica predviđen je urbani mobilni mobilijar koji će omogućiti lakšu upotrebu prostora i zadovoljiti povremene potrebe prolaza kolskih vozila. To podrazumeva postavljanje klupa duž ulica i u delovima sa zelenim površinama, kao i postavljanje kanti za otpatke, parkinga za bicikle i slično.

Projektom se predviđa i postavljanje fiksnih stubića za sprečavanje prolaza i parkiranja vozila; Rendering: DBA

Trg kao novo mesto socijalizacije

Na delovima ulica Save Vukovića i Đorđa Jovanovića, primarno kolskim saobraćajnicama obezbeđena su parking mesta. Na susticanju ulica Zlatne grede i Skrelićeve formiran je trg kao nastavak pešačke zone, novo mesto socijalizacije, prostor za odmor, održavanje raznih manifestacija, izložbi, umetničkih instalacija i sl.

Na ovom trgu, u njegovom centralnom delu, a na inicijativu udruženja “Almašani“, predviđeno je postavljanje spomenika – skulpture posvećenog Zahariju Orfelinu. Projektom je predviđeno postavljanje različitih elemenata vizuelne i turističke signalizacije (info-table, putokazi, digitalni totemi, i slično).

Novoformirani trg na susticanju ulica Zlatne grede i Skrelićeve; Rendering: DBA

Zelene površine

Postojeće zelene površine se remodeluju u skladu sa matricom novoprojektovanog rešenja u približno istoj površini uz planiranje novih zelenih površina na susticanju ulica Đorđa Jovanovića i Zlatne grede kao i na delovima ulice Save Vukovića i Đorđa Jovanovića.

Takođe, uvode se reprezentativni drvoredi na delu ulice Save Vukovića, kao i drvoredi u ulicama uskog profila kao što su Skerlićeva i Zlatne grede.

Sadnja novog drveća se predviđa u betonskim sadnim jamama, kako bi se usled uskih profila ulica, zaštitile podzemne instalacije od korenovog sistema drveća. Postojeća stabla lošeg boniteta zamenjena su novim stablima, dok se sva postojeća stabla koja su u dobrom stanju – zadržavaju.

Sva postojeća stabla koja su u dobrom stanju će biti zadržana; Rendering: DBA

Parterno rešenje i materijalizacija

Parterno rešenje koncipirano je tako da popločanje naglašava razliku između pešačkih, biciklističkih i kolskih saobraćajnih površina i sadrži jedinstvenu matricu toniranih nijansi prirodnih materijala – kamena, koja doprinosi vizuelnom identitetu prostorno kulturno-istorijske celine.

Najveći deo površine obrađen je u kamenoj kocki koja se slaže u nekoliko različitih slogova.

Kameni elementi su korišćeni u različitim oblicima – u vidu kamenih kocki, kamenih ploča, ivičnjaka i stubića za sprečavanje prolaska vozila. Najveći deo površine obrađen je u kamenoj kocki koja se slaže u nekoliko različitih slogova. Kao elementi vizuelnog označavanja u parteru korišćeni su elementi od metala.

Kameni elementi su korišćeni u različitim oblicima; Rendering: DBA

Preostale faze

Druga faza radova obuhvatiće centralni i severoistočni deo Almaškog kraja i čine je delovi ulica Save Vukovića, Svetosavske, Milana Rakića, Đorđa Rajkovića sa trgom ispred KS Svilara, kao i ulice Koste Hadžija mlađeg, Zemljane ćuprije, Lađarske i Milana Nešića.

Preostali deo prostora će se realizovati u fazama koje će biti naknadno definisane.