Piramida građevinskih materijala: Šta je na vrhu a šta na dnu uticaja na životnu sredinu

Ova besplatna digitalna alatka govori nam koji su građevinski materijali prihvatljivi, koji su loši a koji najgori za našu planetu.

Piramida ishrana svima nam je poznata kao vizuelni vodič koji nas usmerava koje to namirnice treba konzumirati, a koje ne, da bismo bili zdravi. Piramida se može razlikovati u zavisnosti od zemlje i kulture, ali njena glavna svrha je uvek da pruži vodič za uravnotežen život.

Da li je moguće ovakav princip primeniti i u građevinskoj industriji? Može li se napraviti piramida građevinskih materijala u odnosu na njihov uticaj životnu sredinu? Već je napravljena!

Srodni članci na portalu Gradnja.rs:

• Može li se zaista graditi od recikliranog betona?
• Ekološki urbanizam: Pomirenje grada i njegovog okruženja

Cilj je da dobije brzi pregled relativne održivosti pojedinačnih građevinskih materijala.

Koristeći ovaj isti vizuelni jezik koji je lako razumljiv, Danska kraljevska akademija za arhitekturu (Cinark) razvila je piramidu građevinskog materijala. Ideja je bila da se istakne uticaj na životnu sredinu najčešće korišćenih građevinskih materijala, fokusirajući se na analizu prve tri životne faze: ekstrakciju sirovina, transport i proizvodnju.

Kroz digitalni alat omogućava se upoređivanje uticaja materijala u različitim kategorijama ili između vrsta materijala u istoj kategoriji. Na ovaj način, arhitekte i građevinci mogu biti u potpunosti informisane o svakoj odluci o materijalu ili specifikaciji proizvoda u projektu.

Materijali se razvrstani na osnovu njihovih deklaracija o uticaju na životnu sredinu.

„Cilj je da se obezbedi jednostavan način da se dobije brzi pregled relativne održivosti pojedinačnih građevinskih materijala. Kroz jasan i intuitivan jezik, nudi se interaktivni i opipljiv alat za proračun i istovremeno se otvara dijalog o detaljnijim proučavanjima položaja svakog materijala u piramidi i njegovog mesta u dizajnu.“, rekli su iz Cinarka.

Materijali se razvrstani na osnovu njihovih deklaracija o uticaju na životnu sredinu.

Šta se sve meri

Potencijal globalnog zagrevanja (Global Warming Potential – GWP)

GWP je zapravo ono što se naziva „ugljenični otisak“ proizvoda. Pošto se globalno zagrevanje pojačava akumulacijom gasova u atmosferi, kao što su ugljen-dioksid i metan, GWP izračunava koliko toplote određena količina gasa može da zadrži u atmosferi, u poređenju sa istom masom kao CO2. Što je veća vrednost GWP, veći je uticaj na globalno zagrevanje.

Dok metalni limovi zauzimaju najviši nivo, organski materijali imaju negativne stope, što znači da apsorbuju više gasova staklene bašte nego što proizvode tokom svoje proizvodnje.

Potencijal oštećenja ozona (Ozone depletion potential – ODP)

Određeni gasovi koji se oslobađaju iz materijala tokom njihove proizvodnje mogu degradirati ozonski omotač, što zauzvrat smanjuje zaštitu od zračenja u atmosferi, utičući na taj način na faunu i floru, pa čak i povećavajući pojavu raka kože. Za izračunavanje ODP, gas koji se koristi kao baza je CFC-11, poznat i kao R-11, koji je već zabranjen u mnogim zemljama i koristi se kao agens za proizvodnju panela od pene ili pene u spreju za izolaciju.

Dakle, najštetniji proizvodi u ovom smislu su toplotni izolatori, dok materijali koji zahtevaju nisku obradu, poput kamena i bakarnih limova manje doprinose u ovoj kategoriji.

Fotohemijski potencijal stvaranja ozona (Photochemical Ozone Creation Potential – POCP)

POCP kvantifikuje relativne sposobnosti isparivih organskih jedinjenja za proizvodnju ozona na nivou tla. U visokim koncentracijama, ozon može uticati na zdravlje ljudi i prirode i čak može uticati na proces disanja. POCP se meri korišćenjem etilenskih ekvivalenata kao indikatorske jedinice.

Dok materijali na bazi drveta ostaju na najnižem nivou, EPS izolatori i konstruktivni čelik su najveći emiteri.

Potencijal zakiseljavanja (Acidification Potential – AP)

Zakiseljavanje može prouzrokovati štetu životnoj sredini, a posebno biljkama. Ova kategorija kvantifikuje količinu gasova odgovornih za zakiseljavanje zemljišta, kopnenih i površinskih voda, njihov uticaj na životinje, ekosisteme i građevinsko okruženje, koristeći ekvivalente sumpor dioksida indikatorske jedinice (SO2 EQ).

Potencijal eutrofikacije (Eutrophication Potential – EP)

U ovom slučaju, fosfat je referentna supstanca, izračunata u njenim ekvivalentima. Eutrofizacija je povećanje koncentracije hranljivih materija u ekosistemima, što može izazvati neravnotežu kao što je dezertifikacija ili super đubrenje.

Proizvodnja čelika na primer emituje velike količine azotnih oksida. Iako je ovaj hemijski element od vitalnog značaja za zemljište, prevelike koncentracije mogu uticati na biodiverzitet zemljišta i vodeno okruženje.

Besplatna alatka

Predstavljeni digitalni alat je u stanju da na jednom mestu i preko intuitivnog interfejsa sastavi veliku količinu podataka o najčešće korišćenim građevinskim materijalima, omogućavajući arhitektama i građevincima da brzo shvate uticaj koji svaka odluka o projektu može imati na životnu sredinu.

Svakako, važno je napomenuti da se prikazani podaci mogu razlikovati od zemlje do zemlje.

Alatka je besplatna za korišćenje.